Het vermogensrecht kan worden opgesplitst in drie rechten
- De intellectuele rechten: behoren toe aan iemand in het bijzonder (exclusief)
- De persoonlijke rechten: deze heb je op een persoon
- De zakelijke rechten: deze heb je op een goed of een zaak
Het is belangrijk om bovenstaand onderscheid goed onder de knie te hebben. De verjaringstermijnen zijn namelijk anders voor de drie rechten. Een zakelijke rechtsvordering verjaart na 30 jaar, terwijl de persoonlijke rechtsvorderingen verjaren na een periode van 10 jaar. Een verjaringstermijn is een termijn die is verlopen, waardoor een vordering niet langer afdwingbaar is. Inzake de territoriale bevoegdheidsregeling zien we een duidelijk verschilpunt. Indien het over een persoonlijke rechtsvordering gaat, moet men naar de rechtbank gaan in de gemeente waar de verweerder woont. De verweerder is een aangeklaagde of een verdachte. Indien het over een onroerend zakelijk recht gaat, moet men naar de rechtbank van de gemeente waar het onroerend goed gelegen is. De term onroerend goed verwijst naar het niet-verplaatsbare karakter van deze goederen, bijvoorbeeld een gebouw.
Binnen de zakelijke rechten bestaat er nog een onderverdeling.
- Zakelijke hoofdrechten: deze bestaan op zichzelf, je kan deze verkopen
- Zakelijke zekerheden: dit is het recht dat maakt dat iemand zijn schuldvordering nakomt
De zakelijke rechten beschikken over 4 kenmerken.
- De bescherming tegen insolvabiliteit
Bepaalde schuldeisers kunnen voorrang krijgen op de rest als hun schuldenaar failliet gaat. Dit gaat door middel van een hypotheek.
- Het volgrecht
Stel een bakker koopt een nieuw pand om zijn bakkerij in uit te baten. De bakker wil er zeker van zijn dat er geen nieuwe bakkerij komt in zijn oud pand. Hij gaat een erfdienstbaarheid nemen, waardoor het volgrecht ontstaat. Indien er een nieuwe koper komt, mag deze nog steeds geen bakkerij openen in het pand.
- Het specialiteitsbeginsel
Een zakelijk recht kan enkel betrekking hebben op persoonlijke en aanwijsbare goederen.
- De zakelijke subrogatie of zaakvervanging.
Hierbij vervangt een zaak een andere zaak in haar juridische functie in het vermogen. Er treedt een nieuwe schuldeiser op in de plaats van de vorige schuldeiser, omdat die de oude schuldeiser heeft betaald.
Voorbeeld: Iemand rijdt u per ongeluk omver. De verzekeringsmaatschappij gaat u vergoeden (ziekenhuiskosten, gips, operatie, enz.). Ethias (verzekeringsmaatschappij) gaat zich keren tegen de dader die u omver heeft gereden en gaat vragen om een document op te stellen waarin staat dat je uw rechten overdraagt aan hen.